The Aorist Tense/ Simple Present Tense

Function

Geniş Zaman, literally, “broad tense” in Turkish, expresses the general present. It is used to indicate an habitual action or repeated event:

Ben her sabah limonlu su içerim.

Every morning I drink lemon water.

The affirmative aorist tense suffix is –(A/I)r: it will surface as either -r, -ır, -ir, -ur, -ür, -ar, or -er.

Usage

The aorist can be used in situations other than habitual actions and repeated events. Here are its other usages:

Promises

Ben sana yarın uğrarım.

I will stop by at your place tomorrow

Intentions

Odanı topla! –Toplarım!

Tidy up your room! – I will [tidy up my room]!

Predictions

Aras ona mutlaka yardım eder.

Aras will most definitely help him.

Factual statements

Güneş doğudan doğar.

The sun rises from the east.

Requests

Kapıyı açar mısın?

Can you open the door?

Aktivite A: Inceleme, Tartışma

Examine the following 2 sentences, which differ only in their tense: the first uses the aorist and the other uses the future tense –(y)AcAK. How do these two sentences differ in meaning? Under which circumstances would you use one over the other? Discuss first with a partner, then share your thoughts with the class.

1. Ben hafta sonu sana yardım ederim.
2. Ben hafta sonu sana yardım edeceğim.

Form

If the verb stem to which this suffix is attached ends in a vowel, the suffix is simply –r.

• boya- (to paint, to color): ben boyarım (I paint)
• söyle- (to say): sen söylersin (you say)

If the verb stem is polysyllabic and ends in a consonant, the suffix is –Ir.

• telefonlaş- (to talk with each other on the phone): siz telefonlaşırsınız (you talk with each other on the phone)
• konuş- (to talk): biz konuşuruz (we sit)

Note: Don’t forget that the t in the following 3 monosyllabic verb stems changes to a d before they get a suffix attached to them that starts with a vowel:

• et- (to do): biz ederiz (we do)
• git- (to go): biz gideriz (we go)
• tat- (to taste): biz tadarız (we taste)

If the verb stem is monosyllabic and ends in a consonant, the suffix is –Ar.

• kork- (to be scared): o korkar (s/he is scared)
• sil- (to wipe, erase, delete): onlar siler (they wipe, erase, delete)

Howevever, there are 13 exceptions to this rule. The 13 monosyllabic verb stems ending in a consonant that do not follow the above rule, use the suffix –Ir. It is best to memorize these 13 verb stems: al-, bil-, bul-, dur-, gel-, gör-, kal-, ol-, öl-, san-, var-, ver-, and vur-.

• bil- (to know): sen bilirsin (you know)
• bul (to find): sen bulursun (you find)

Note that the personal suffixes used with the aorist are the same ones used with the present continuous and future tenses, and as such, different from the ones used with the past tense:

• Biz buluruz. (We find)
• Biz buluyoruz. (We are finding)
• Biz bulacağız. (We will find)
• Biz bulduk. (We found)

• Siz gidersiniz. (You go)
• Siz gidiyorsunuz. (You are going)
• Siz gideceksiniz. (You will go)
• Siz gittiniz. (You went)

Negation

The aorist is unique in that it is the only suffix that has a different form when used with the negative marker. The negative form of the aorist is not -mA but -mAz (except in the first person singular or plural):

• Ben okumam.
• Sen okumazsın.
• O okumaz.
• Biz okumayız.
• Siz okumazsınız.
• Onlar okumaz(lar).

Please note that, unlike the negation marker -mA, the negation marker -mAz does not cause the stress to shift to the preceding syllable. Instead, -mAz receives the stress itself.  [Please note that the stress mark is given here to illustrate the stress and is not normally part of the word.]

Sen gítmiyorsun

You’re not going.

Sen gitmézsin.

You don’t go.

Question

Forming questions with the aorist is similar to question formation with the present continuous tense or future tense.

Present Continuous

Sen akşamları ders çalışıyor musun?

Are you studying in the evenings?

Aorist

Sen akşamları ders çalışır mısın?

Do you study in the evenings.

Examine the following example sentences.

Sen akşamları ders çalışırsın. (Olumlu, +)

You study in the evenings.

Sen akşamları ders çalışmazsın. (Olumsuz, -)

You don’t study in the evenings.

Sen akşamları ders çalışır mısın? (Olumlu Soru, + ?)

Do you study in the evenings?

Sen akşamları ders çalışmaz mısın? (Olumsuz Soru, – ?)

you study in the evenings?

As-soon-as Clauses with the Aorist

Further note that the aorist suffix is used to form as-soon-as clauses. To form such a clause in Turkish, a verb in the 3rd person singular affirmative and negative forms of the aorist is used:

Verb Stem+(A/I)R  Verb Stem+mAz

Ben İstanbul’a varır varmaz seni arayacağım.

I will call you as soon as I arrive in Istanbul.

Evine girer girmez soyulduğunu anladı.

As soon as he entered his home, he realized that he was robbed.

While/ As/ When Clauses with the Aorist

A suffix that is usually attached to the aorist suffix is -(y)ken, which means ‘while’, ‘as’, ‘when’. The combination of these two as -(A/I)rken expresses an activity that is ongoing.

Kampüste yürürken Tuğçe’yle karşılaştık.

While walking on campus, we came across Tuğçe.

Araba kullanırken mesajlarıma bakmam.

While driving, I do not check my phone.

Compound Tense with Aorist

It is possible to combine the Aorist Tense with the Past Tense to express habitual activities and repeated events in the past. To form such a compound, the aorist suffix is attached to the verb stem, and the past tense suffix follows the aorist suffix:
Verb Stem+ (a/I)r+di+personal suffix

Yazları yaylaya çıkardık.

In the summers we used to go upland/to a mountain plateau.

Küçükken hafta sonları anneannemi ziyaret ederdim.

When I was little, I used to visit my maternal grandmother on the weekends.

Note that the aorist can only be combined with the past tense, but never with the other tenses (continuous, future, etc.).

Aktivite B: Uygun Yapılar Oluşturma

Provide the affirmative, negative and question forms of the aorist verbs given below. Discuss with your partner their structural properties as well as their meanings and the context in which they may be used.

Aktivite C: Cümle Tamamlama

Aşağıdaki cümleleri kendinize göre tamamlayın.

1. Türkiye’ye gider gitmez …
2. İstanbul’a varır varmaz …
3. Arabama biner binmez …
4. Uyanır uyanmaz …
5. Eve girer girmez …

Aktivite Ç: Bağlam İnceleme

Bu ünitedeki okuma parçasından alınan aşağıdaki cümleyi inceleyin. Geniş zaman yapısıyla kurulan bu cümledeki “ister istemez” sözü ne anlama geliyor? Bu söz As soon as anlamı taşıyor mu? Tartışınız. Ve bu sözün eşanlamlılarını seçiniz.

Aktivite D: Cümle Kurma

Aşağıdaki durumlarda ne dersiniz? Geniş Zaman yapısını kullanarak en az iki istek/rica cümlesi kurun.

1. Sofrada oturuyorsunuz ve tuzu az olan yemeğinize tuz koymak istiyorsunuz. Tuz sofranın öbür ucunda. Sofradakilere ne dersiniz?
2. Evden çıkmak üzeresiniz. Elleriniz dolu ve kapı kapalı. Yanınızdaki eşinize ne dersiniz?
3. Arkadaşınızla birlikte sinemaya gittiniz, bilet almak üzereyken cüzdanınızı evde unuttuğunuzu anlıyorsunuz. Arkadaşınıza ne dersiniz?
4. Sınıfta ders anlatmak üzeresiniz. Cam acık, dışarıdan gürültü geliyor, ders anlatamıyorsunuz. Öğrenci(leri)nize ne dersiniz?
5. Bir düğündesiniz, birini dansa kaldırmak istiyorsunuz. Ne dersiniz?

Aktivite E: Soru Yanıtlama

Aşağıdaki durumlarda neler yaparsınız?

1. Yemek yaparken
2. Ders çalışırken
3. Okula veya işe giderken

Aktivite F: Soru Yanıtlama

Küçükken özel günlerde (anneler günü, doğum günü, Şükran Günü, vs.) neler yapardınız? Detaylı bir şekilde partnerinize anlatın, sonra özel günlerde yaptıklarınızı karşılaştırın.

Aktivite G: E-posta Yazma

Kalacak bir yer arıyorsunuz ve ev arkadaşı arama sitelerine bakıyorsunuz. Evarkadasi.org sitesinde kiralık oda ilanlarını inceleyin ve olası bir ev arkadaşınızla iletişime geçin kendinizden bahsedin. Ne gibi alışkanlıklarınız var? Gün içerisinde, hafta sonu, vs. neler yaparsınız? Nasıl bir ev arkadaşısınız? Ev arkadaşınıza neler sorarsınız? E-postanızı yazarken sıklık zarflarını (daima/ her zaman, genellikle, sık sık, ara sıra/ bazen, nadiren, asla) kullanmaya özen gösterin.